uernaculus, -a, -um – 1) volkssprachlich (im Ggs. zu lateinisch): VALLA eleg 1,5 lingua vernacula, quod vulgo dicunt 'lingua materna'. == or princ stud p.198 (1455) nonne singule pene civitates suum ius civile vernacula lingua condiderunt? PLATINA hon vol 10,53 (1467) Hos Mantuani bulbaros lingua uernacula uocant. PICO-G ep 3 (1484). legi, Laurenti Medices, rhythmos tuos, quos tibi uernaculae Musae ... suggesserunt. BEROALDO mai. ann cent 14,1 (d.i. italienisch; v. gyrapha). WIMPFELING ep 35 populares, qui vernacula lingua scribunt (d.i. deutsch). LEFEVRE praef 91 p.277 quod hic liber primum patrio sermone et vernacula lingua editus sit (d.i. niederländisch). BCP-Lat praef ut Preces publicae, una, et eadem certa, et praescripta precandi forma, lingua uulgari, et uernacula, passim in ecclesia Anglicana haberentur (d.i. englisch).
– 2) uernacula, -ae, f., Muttersprache (im Ggs. zu Latein): WIMPFELING isid 19 Doceat etiam puerum abstinere a barbaris quibusdam vocabulis, quae a nostra vernacula sumpta sunt. == ep 95 neque ego femorale neque pudenda transtuli in vernaculam, sed per circuicionem, quoad fieri potuit, egi ('Deutsch'). TIT vd17 23:272608M ... dein Itali ac Galli certatim sua vernacula recuderunt (1646-1649).