archigrammateus, -i, m. – oberster Sekretär: GVARINO Plutarch Eum 1,4 fol.241v (c. 1418) Eumenes Archigrammateus, idest scribarum princeps, uocabatur (i. s. p. Ergänzung Guarinos, gr. nur ἐκαλεῖτο μὲν ἀρχιγραμματεύς). CHALCVS mag Mediol (1487) Hunc, sc. Bartholomaeum Chalcum, alii primarium secretarium, alii magistrum a secretis, alii ab epistolis, alii a similitudinem [!] officii maecenatem, nos, si placet, quoniam grecissari libet, neoterico, ceterum non inepto verbo archigrammateum vocemus (aus Léon-G. Pélissier, "Comptes-Rendu von F. Calvi, Storia del castello di Milano", Revue Historique 58, 1895, 166). BEROALDO mai. or p.379 G. (1486) Vos qui estis scribae, immo ut verius loquar archigrammatei, hoc est principes scribarum. == nupt praef (1487) Te, sc. Bartholomaeum Chalcum, ordini scribarum ornatissimo praefecerunt, Tu archigrammateus nuncuparis. == comm Apul 11 fol.269v Graeci γραμματεα dicunt scribam et Archigrammatea principem scribarum; Eumenes Cardianus Plutarcho teste Archigrammateus idest scribarum princeps uocabatur. == ep p.378 G. (an Johannes und Ladislaus Wartenberg) Honoratior paulo sum utpote factus Archigrammateus, idest primarius secretarius nostri senatus (1505). TIT vd16 S 7423 Nicolai Marscalci Thurii Carmina de moribus archigrammateorum, hoc est scribarum (Erfurt 1501). BEBEL-H op sig. iiir (= Peutinger ep 64) Clarissimo Viro Conrado Peutinger Iurisconsulto atque archigrammateo Augustensi, Henricus Bebe(lius) Salutem dicit (1509). CHESSERIVS ep Analecta p.107 Nam cum apud hungarie Regem Vulatislaum (1490-1516) non sine honestissima praefatione nominandum, tanquam Eumenes apud Alexandrum, agas archigrammateum (arh- ed.). RHENANVS ep 13 Conradum Peutingerum, archigrammateum Augustensem (vgl. ep 434 Sebastiano Brant, ... urbis Argentinae archigrammateo). == ep 31 (1513) reverendissimi Matthaei Langii, episcopi Gurcensis, Caesarei archigrammatei. RORARIVS ep Wittenb 57 (1529) si in hunc diem vsque ignoras D. Christianum Principis nostri archigrammateum esse. ROSACIVS reviv (1615) Habet Chrudimena res publica auspiciis M. Iacobi Codicilli a Tulechova, quondam ludimoderatoris sui, post professoris publici et Novae Pragae archigrammatei, decenter erectam scholam. BVCHNER poem p.544 Anno 1631, In Obitum Reginae Kerniae, Nicolai Kernii, Archigramm. Culmbac., uxoris.
– lex.: DASYPODIVS dict A 419 Archigrammateus, pen. cor. Der oeberst schreiber, der cantzler, oder stat schreiber. == dict G 137 (Gramma) Archigrammateus, Ein statschreiber oberster cantzler. IVNIVS-H nom p.498 Archigrammateus, scribarum praefectus. Αρχιγραμματεὺς Polyb. AL. Cantzler B. Cancellier. G. Chancelier. IT. et H. Cancellario.
– gr.: MELANCHTHON Luther ep 1576 (1530) In posteriore sententia dicitur esse Mercurinus ἀρχιγραμματεύς, vir summus et moderatissimus, quem aiunt dicere, se in ad versa valetudine hac spe secutum Caesarem esse, quod arbitraretur fore, ut res ecclesiasticae rite constituerentur, nolle se violentis consiliis interesse. LASCO-I min. ep (1540) p.552 ut nunc etiam Antverpiae plurimi et magni viri me officii causa inviserent, inter quos non postremus erat τοῦ τῶν ῾Ρωμαίων βασίλεως ἀρχιγραμματεύς atque item Brandenburgensis Marchio. QVENSTEDT theol I p.55 nisi per quandam catechresin; utpote qui potiùs Dei autoris calami, et ἀρχιγραμματέως Spiritus S. Verbum dictantis, et inspirantis, notarii et amanuenses fuerunt.